ائتلاف‌سازی و کنش نامتقارن در سیاست خارجی ایران ‏

Authors: not saved
Abstract:

نظم‌های منطقه‌ای در حال گذار دارای ویژگی‌هایی همانند ناپایداری کنش بازیگران، تغییر در ابزارهای تاکتیکی و تنوع گروه‌های کارگزاری است. تنظیم سیاست خارجی در چنین شرایطی نیازمند بهره‌گیری از سازوکارهایی همانند ائتلاف‌سازی و کنش نامتقارن می‌باشد. چنین فرآیندی، براساس ضرورت‌هایی همانند خودیاری، ائتلاف و اتحاد شکل می‌گیرد. کشورهایی که در حوزه‌های بحرانی همانند آسیای جنوب غربی و خاورمیانه عربی قرار دارند، برای «بقاء و امنیت» خود نیازمند همکاری و ائتلاف خواهد بود. ایران در سال‌های بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، با نشانه‌هایی از تهدید، تحریم و محدودسازی روبرو بوده، بنابراین نیازمند بهره‌گیری از سازوکارهایی است که در قالب خودیاری تعریف می‌شود. از آنجایی که تهدیدات در منطقة خاورمیانه ماهیت شبکه‌ای و خوشه‌ای دارد، بنابراین طبیعی به نظر می‌رسد که ایران برای بقاء و امنیت خود از سازوکارهایی همانند ائتلاف و اتحاد استفاده نماید. چنین سازوکارهایی،‌ هزینه‌های امنیت‌سازی کشورها را کاهش داده و مطلوبیت امنیتی بیشتری برای نقش‌یابی منطقه‌ای واحدهای سیاسی به وجود می‌آورد. سیاست خارجی و راهبردی ایران در دوران دفاع‌مقدس مبتنی بر «فضای بدون ائتلاف» بوده است. چنین روندی از سال‌های دهة 1990 به بعد با تغییراتی همراه شد. پرسش اصلی مقاله آن است که «راهبردهای امنیتی و سیاست خارجی ایران در سال‌های دهة 1990 به بعد دارای چه نشانه‌ها و کارکردهایی بوده است؟» فرضیة مقاله به این موضوع اشاره دارد که «ایران از سازوکارهای همکاری متقارن و ائتلاف نامتقارن در راهبرد امنیتی و سیاست خارجی خود بهره گرفته است». در تنظیم مقاله از «رهیافت نئورئالیسم تدافعی» مبتنی بر ضرورت‌های ائتلاف‌سازی در قالب «موازنة تهدید» و روش توصیفی تحلیلی استفاده شده است. از آنجایی که ایران دارای «ژئوپلیتیک تهدید» می‌باشد، بنابراین هرگونه ائتلاف‌سازی می‌تواند ضریب کنش تهاجمی کشورهای دیگر را کاهش دهد. ائتلاف‌سازی راهبردی در رویکرد امنیتی و سیاست خارجی ایران، منجر به کاهش «تهدیدات تهاجمی» و تبدیل آن به «تهدیدات موازنه‌گر» شده است.  

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی مقایسه‌ای کنش سیاست خارجی ایران و ترکیه در قبال بحران سوریه بر اساس نظریه سازه‌انگاری

چکیده بحران سوریه یکی از خسارت‌بارترین و پیچیده‌ترین مسائل حاد بین‌المللی طی دهه‌ اخیر بوده است. بحرانی که به دلیل طولانی شدن زمان، تعدد بازیگران مؤثر در آن و نیز تضاد منافع بسیار به آوردگاه رقابت‌های قدرت‌های منطقه‌ای و جهانی تبدیل شده است. دراین‌بین، ایران و ترکیه به‌عنوان دو بازیگر قدرتمند منطقه‌ای از تأثیرگذاری بالایی بر روند تحولات میدانی و سیاسی بحران مذکور برخوردار...

full text

تحلیل سیاست خارجی و هویت سیاست خارجی ‏جمهوری اسلامی ایران

سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، به نوعی حاصل تاریخ معاصر ایران و به عبارت دیگر، برسازنده آن است که مهم‌ترین حلقه واسط و رابط انقلاب اسلامی با جهان پیرامونی است که در نوشتار حاضر، مطالعه تحلیلی آن با دو ملاحظه عمده انجام شده است: اولاً، این مقاله ضمن توجه به گفتمان‌های متفاوت دولت‌های پس از انقلاب اسلامی، ناظر به گفتمان اصلی و شاخص‌های معرّف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران می‌باشد. ثانیاً، با احتج...

full text

منطقه‏گرایی در سیاست خارجی ایران

این مقاله به بررسی اهمیت «منطقه‏گرایی» در سیاست خارجی ایران در خاورمیانه می‌پردازد. بعضی از دیدگاه‌های موجود ویژگی‌های ساخت قدرت و سیاست در ایران را به‏گونه‌ای می‏دانند که هرگونه ائتلاف و همکاری سیاسی – امنیتی، اقتصادی و فرهنگی را در سطح منطقه‌ای دشوار می‏سازد. با این همه، سخن نویسنده در این مقاله این است که تغییر و تحولات سیاسی، امنیتی و ژئوپلیتیک در سطح منطقه خاورمیانه بعد از حوادث 11 سپتامبر...

full text

اثرات نامتقارن سیاست پولی و نوسانات اقتصادی در اقتصاد ایران

این مقاله به دنبال آزمون اثرات نامتقارن سیاست پولی بر تولید کل با استفاده از تحلیل‌های هم‌انباشتگی و مدل تصحیح خطا و استفاده از داده‌های سالیانه اقتصاد ایران برای دوره 1350 تا 1390 می‌باشد. در این تحقیق سه نوع از اثرات نامتقارن را در نظر گرفته خواهد شد که شامل: 1- آیا شوک‌های پولی مثبت و منفی دارای اثرات متفاوت بر تولید هستند. 2- آیا شوک‌های پولی بزرگ یا کوچک دارای اثرات متفاوت هستند. 3- آیا نو...

full text

منطقه‏گرایی در سیاست خارجی ایران

بعضی از دیدگاه‌های موجود ویژگی‌های ساخت قدرت و سیاست در ایران را به گونه‌ای می دانند که هرگونه ائتلاف و همکاری سیاسی – امنیتی، اقتصادی و فرهنگی را در سطح منطقه‌ای دشوار می‏سازد. با این همه، سخن نویسنده در این مقاله این است که تغییر و تحولات سیاسی، امنیتی و ژئوپلیتیک در سطح منطقه خاورمیانه بعد از حوادث 11 سپتامبر، جایگاه منطقه‏گرایی را در سیاست خارجی ایران تقویت کرده است. در اصل ارزش استراتژیک...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 3

pages  6- 6

publication date 2019-11-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023